اگر شخصي از شما بپرسد «بازار کريپتو چيست؟» چه پاسخي براي او داريد؟ ساده‌ترين تعريف را چگونه مي‌توانيم توضيح دهيم تا همه آن را درک کنند؟ اگر شما سرمايه‌گذاري باشيد که مدت‌هاي زيادي در مارکت حضور داشته‌ايد، قطعا مي دانيد بازار کريپتو پيچيده است! اما چطور مي‌توان اين پيچيدگي را ساده کرد؟

بياييد براي درک عميق‌تر بازار کريپتو سفري در اين دنياي پيچيده و جذاب داشته باشيم تا در نهايت بتوانيم مفهومي ساده و روان براي توضيح آن پيدا کنيم. سفر ما از کجا بايد شروع شود؟ چه زماني اين بازار شکل گرفت؟

همه چيز با بيت کوين شروع شد:(چطور وارد بازار ارز ديجيتال شويم)

بيت کوين اولين ارز ديجيتال موفق در دنياي رمزنگاري شده است که مي‌تواند بهترين نمونه براي بررسي منظور ما از «بازار کريپتو» باشد. زماني که ساتوشي ناکاموتو، خالق مرموز Bitcoin، اين ارز ديجيتال را به صورت عمومي معرفي کرد، ايده خود را تقريبا اين چنين توضيح داد:

بيت کوين يک ارز همه‌منظوره براي جايگزيني يا تقويت ارزهاي فيات صادر شده توسط دولت‌ها ايجاد شد.

به عبارتي ايده او اين بود که بتوانيم به مغازه لباس‌فروشي برويم و به همان راحتي که با کارت اعتباري خريد مي‌کرديم، با انتقال بيت کوين هزينه خريد را پرداخت کنيم. با پيشرفت تکنولوژي استفاده از پول‌هاي کاغذي بسيار کاهش يافته است.

در نتيجه مي‌توان گفت منطقي است تا ارز جديدي داشته باشيم که از پيشرفت‌هاي فناوري محاسباتي و شبکه‌اي بهره ببرد و مصرف‌کنندگان را از محدوديت‌هاي ارزهاي دولتي و کارت‌هاي بانکي با قوانين و مقررات رها کند.

علاقه‌مندان به ارزهاي ديجيتال براي توصيف آينده پول ديجيتالي که آرزوي آن را دارند عبارت کوتاهي را به‌کار مي‌برند: «خريد يک فنجان قهوه با بيت کوين».

با گذشت زمان آينده‌اي که دوستداران بيت کوين براي آن متصور شده بودند، رخ داد. پلتفرم‌هاي آنلايني به‌وجود آمدند تا افراد بتوانند خريد و فروش بيت کوين را خيلي راحت‌تر از گذشته انجام دهند؛ حتي امکان تبديل بيت کوين به فيات نيز امکان‌پذير شد.

توسعه اين پلتفرم‌هاي آنلاين يا همان صرافي‌هاي ارز ديجيتال باعث شد تا خريد و فروش بيت کوين با ارزهاي فيات رايج شود؛ به اين صورت که مقداري از دارايي خود را به بيت کوين تبديل مي‌کردند و منتظر افزايش قيمت آن مي‌ماندند تا در نهايت کوين‌هاي خود را بفروشند و سودي به جيب بزنند.

حال بيت کوين علاوه بر هدف اصلي خود به عنوان يک ارز ديجيتال، به يک دارايي با ارزش براي سرمايه‌گذاري نيز تبديل شده است.

پلتفرم‌هاي آنلاين معاملات و سرمايه‌گذاري‌ها روي بيت کوين، محبوبيت اين ارز ديجيتال را بيشتر از پيش افزايش دادند و در نهايت به سمت تشکيل بازار کريپتو سوق داده شدند؛ طوري که حجم بازار در حال حاضر برابر با 858 ميليارد دلار است!

در چند هزار ضرب کنيد!

از سال 2009 که بيت کوين شروع به‌کار کرد تاکنون هزاران ارز ديجيتال توسعه يافتند و هر يک از آن‌ها هدف اصلي خاصي دارند. البته قابل ذکر است که به هر يک از آن‌ها به ديد سرمايه‌گذاري مي توان نگاه کرد؛ در صورتي که پروژه ارزش سرمايه گذاري کردن را داشته باشد.

بيت کوين صنعتي جديد را به دنيا معرفي کند و  توانست بازارهاي اقتصادي بزرگ جهان را کنار بزند؛ همين موضوع باعث شد تا رهبران بازارهاي اقتصادي بزرگ مجبور شوند پيشرفت آن را تماشا کنند و براي ورود به بازار کريپتو و اين دنياي جذاب و پرمخاطب به دنبال رويکردهاي نو و متفاوت باشند.

در حال حاضر تيم‌هاي استارتاپي و سازمان‌هاي کوچک و بزرگ بسيار زيادي در حال عرضه کوين‌ و توکن‌ خود به بازار کريپتو هستند. برخي از اين تيم‌ها با ارائه فناوري‌هاي جديد و نوآورانه تلاش مي‌کنند تا دنياي بلاک چين را بهبود ببخشند، بعضي ديگر توسط تيم‌ها و افراد سرشناس و خوبي پشتيباني مي‌شوند؛ بعضي افراد سودجو نيز با ساخت پروژه‌هاي اسکم به دنبال خرابکاري و کلاهبرداري هستند که بايد مراقب چنين پروژه‌هايي باشيد.

در کل تمام اين پروژه‌ها با اهداف خاص و در حوزه‌هاي مختلفي مانند سرمايه‌گذاري، امور مالي، NFTها، قراردادهاي هوشمند و…، همچنين خريداران و فروشندگان، بازار کريپتو را تشکيل مي‌دهند. تمام پروژه‌هاي کريپتويي با وجود سرمايه‌گذاران و معامله‌گران در کنار هم مي‌توانند باعث جذابيت اين دنياي اغواکننده و محبوب شوند.

تفاوت بازار کريپتو با ساير بازارها

بازارهاي مالي انواع متفاوتي دارند که ويژگي دارايي‌هاي هر يک از آن‌ها و معامله‌گران مشخصات هر بازار را تعيين مي‌کنند؛ بازار کريپتو، فارکس(بازار تبادل ارز خارجي)، سهام، اوراق قرضه، کالا و… نمونه‌هايي از محبوب‌ترين بازارهاي مالي هستند. 

از آنجا که هنوز براي بازار کريپتو قانون‌گذاري شفافي انجام نشده است، مي‌توان گفت هر دارايي که در اين بازار آزاد و قانون‌گذاري نشده مبادله شود، مي‌تواند داراي نوسانات زيادي باشد. در نتيجه بارزترين و مهم‌ترين ويژگي اين مارکت نوسانات زياد آن است.

آيا نوسانات در يک بازار به عنوان ويژگي منفي شناخته مي‌شود؟ خير – قطعا چنين نوساناتي در يک بازار نمايانگر ديد منفي نخواهد بود. هر بازار قدرتمندي در ابتداي تولد و سال‌هاي اوليه شکل‌گيري با چنين نوساناتي روبه‌رو شده است. به عنوان مثال، بازار طلا در سال 1969 که اوايل شکل‌گيري‌اش بود و هنوز قانون‌گذاري نشده بود، نوسانات زيادي را تجربه کرد.

درک ارزش و روش انتقال ارزش در بازار کريپتو

همانطور که گفتيم يکي از ويژگي‌هاي اين بازار نوسانات زياد آن است، اما چرا نوسان در بازار کريپتو بيشتر از ساير بازارها است؟ يکي از مشکلاتي که باعث به وجود آمدن نوسانات مي‌شود، تفاوت در درک ارزش ذاتي ارزهاي ديجيتال به عنوان هدف اصلي ساخته شده آن‌ها، همان ايده «خريد يک فنجان قهوه با بيت کوين» يا انتقال ارزش با مفهوم ذخيره ارزش است.

ذخيره ارزش مفهومي است که مي‌گويد: کالا يا دارايي خاصي در آينده، با توجه به پيش‌بيني‌ها، مورد استفاده قرار مي‌گيرد؛ در نتيجه عملکرد افراد شامل پس‌انداز و تبادل آن با کالاها يا خدمات مي‌شود.

هر شي يا مفهومي که به عنوان انتقال دارايي از هر صورتي به شکل يک کالا بين دو معامله‌گر انجام شود را انتقال ارزش مي‌گويند که ايده اصلي ارزهاي ديجيتال در بازار کريپتو نيز همين موضوع است.

با توجه با اين تعريف‌ها بي‌ثباتي بازار ارزهاي ديجيتال، مخصوصا بيت کوين را مي‌توانيم به ابهامات بحث ذخيره ارزش ربط دهيم؛ اما در بخش انتقال ارزش تا حدود زيادي مي‌توانيم بگوييم موفق شده‌اند.

تغيير قيمت در بازار کريپتو

تغيير قيمت در بازار کريپتو همانند ساير بازارها يک عامل بسيار مهم دارد: تفاوت بين عرضه و تقاضا. اين تفاوت بين عرضه و تقاضا در هر حرکت بازار کاملا مشهود است؛ به عبارتي ساده‌تر، «عرضه» کل ارزهاي ديجيتال يا همان دارايي‌هاي افرادي است که تمايل به فروش آن‌ها دارند و افرادي که اين دارايي‌ها را خريداري مي‌کنند «تقاضا» را تشکيل مي‌دهند.

حال با توجه به اين تعاريف مي‌توانيم بگوييم حرکت قيمت در بازار کريپتو به اختلاف بين عرضه و تقاضا بستگي دارد؛ هر چه اين اختلاف بيشتر شود، تغييرات و حرکت بازار نيز بيشتر مي‌شود. چه چيزي باعث مي‌شود عرضه يا تقاضا بيشتر شود؟ دليل اين اختلاف و تحرکات بازار چيست؟

بررسي دلايل تحرکات

بازار کريپتو سيستمي پيچيده دارد؛ اين سيستم وابسته به سرمايه‌گذاران کوچک و بزرگ که در مورد طيف وسيعي از دارايي‌ها براي سرمايه‌گذاري يا معامله به صورت ناهماهنگ تصميم مي‌گيرند. اين تصميم‌گيري بر چه اساسي نهايي مي‌شود؟

اطمينان سرمايه‌گذاران به ثبات در سرمايه‌گذاري‌هاي آينده خود، نقشي اساسي در صعود يا نزول يک بازار دارد. افراد قطعا نسبت به دارايي که آن‌ها را به روياهاي بزرگ خود برساند، بيشتر رغبت نشان مي‌دهند و اين باعث افزايش قيمت يک ارز ديجيتال خواهد شد.

در عين حال اگر دليلي پيدا شود که يک ارز ديجيتال مي‌تواند در آينده عملکرد بدي از خود نشان مي‌دهد، سرمايه‌گذاران رغبتي به خريد آن نشان نمي‌دهند؛ برخي از اين دلايل شامل:

• هک شدن يک صرافي يا کيف پول
• تغييرات رود مپ يک پروژه
• سياست‌هاي مالي و دولتي
• نگراني‌هاي قانوني
• و…